Şamanizm'den gelen Türk adetleri
Türkler'in Şamanizm'den İslamiyete geçişi yüzyıllar öncesine dayansa da günümüzde Şamanizm'den kalan birçok adet ve gelenekleri bulunuyor. İşte onlardan birkaçı...
19 Nisan 2017 - 22:18
Su dökerek uğurlama
Gidenin arkasından su dökmek eski Türkler’deki su kültünden gelen bir adet.
Kurşun dökmek
Kurşun dökmek de Şaman geleneklerinden kalan bir âdet. İnsana musallat olan kötü ruhların olumsuz etkisini ortadan kaldırmaya yönelik olarak eski dönemlerde uygulanırdı.
Kırmızı kurdele bağlamak
Lohusa kadınların başına bağlanan kırmızı kurdele Şaman döneminden günümüze kadar ulaşmış bir adet. Bu kurdelenin anneyi ve yeni doğan çocuğu, albız denen şeytana karşı koruduğuna inanılır.
Nazar
Anadolu'da halk arasında “nazar” kavramı çok yaygın bir inanç. Bazı insanların bakışlarının rahatsızlık verdiğine, kötülük getirdiğine inanılır. Bunun önüne geçmek için “nazar boncuğu” veya “göz boncuğu” takılır. Nazar olgusu da eski Türk inançlarındandır.
Müzik
Şaman ayinlerinde davul ve kopuz kullanılırdı. Müziksiz ayin olmazdı. Oysa İslam dininde Kur’an dışındaki dinî eserlerin müzikle okunması günahtır. Şaman geleneğinin devamı olarak Anadolu'da Hz. Muhammed’in ve Hz. Ali'nin hayatları müzikle okunmaktadır. Mevlit ve ilâhiler sadece Anadolu'da uygulanan müzikli anlatımlardır.
Tahtaya vurmak
Olumsuz bir olay konuşulurken kötü ruhların duymaması için üç kere tahtaya vurmak, aslında eski bir Şaman inanışı. Amerikalılar da “Knock on the wood” deyip 3 defa tahtaya vurur.
İçki
Eski Türk kültüründe içki içilmesi yaygın bir gelenek. Özellikle düğünlerde ve mutlu günlerde müzik eşliğinde içki içilmesi geleneği var. Oysa İslâm'da içki içilmesi kesinlikle yasak.
Su içerken kafanın elle desteklenmesi
Bu da bir Şaman geleneği. Su içerken insanın aklı başından kaçabilir diye kafa elle tutuluyor.
Sağ ayak
Kapıdan çıkarken sağ ayağın önde olması da Şaman kültüründen kalma bir ritüel. Sol ayakla geçmenin kişiye uğursuzluk getireceğine inanılır.
Ölünün ardından belirli aralıklarla toplanmak
Eski Şaman inanışına göre ölünün ruhu, bedenini 40 gün sonra terk eder. “40'ın çıkması” deyimi buradan gelir. Şamanizm'de ölen kişinin ruhu evi terk etsin, göğe yolculuğuna başlasın ve öteki ruhlar etrafına doluşmasın diye, insanlar ölen kişinin evinde toplanıp ayin yapar, yas tutarlar.
Gidenin arkasından su dökmek eski Türkler’deki su kültünden gelen bir adet.
Kurşun dökmek
Kurşun dökmek de Şaman geleneklerinden kalan bir âdet. İnsana musallat olan kötü ruhların olumsuz etkisini ortadan kaldırmaya yönelik olarak eski dönemlerde uygulanırdı.
Kırmızı kurdele bağlamak
Lohusa kadınların başına bağlanan kırmızı kurdele Şaman döneminden günümüze kadar ulaşmış bir adet. Bu kurdelenin anneyi ve yeni doğan çocuğu, albız denen şeytana karşı koruduğuna inanılır.
Nazar
Anadolu'da halk arasında “nazar” kavramı çok yaygın bir inanç. Bazı insanların bakışlarının rahatsızlık verdiğine, kötülük getirdiğine inanılır. Bunun önüne geçmek için “nazar boncuğu” veya “göz boncuğu” takılır. Nazar olgusu da eski Türk inançlarındandır.
Müzik
Şaman ayinlerinde davul ve kopuz kullanılırdı. Müziksiz ayin olmazdı. Oysa İslam dininde Kur’an dışındaki dinî eserlerin müzikle okunması günahtır. Şaman geleneğinin devamı olarak Anadolu'da Hz. Muhammed’in ve Hz. Ali'nin hayatları müzikle okunmaktadır. Mevlit ve ilâhiler sadece Anadolu'da uygulanan müzikli anlatımlardır.
Tahtaya vurmak
Olumsuz bir olay konuşulurken kötü ruhların duymaması için üç kere tahtaya vurmak, aslında eski bir Şaman inanışı. Amerikalılar da “Knock on the wood” deyip 3 defa tahtaya vurur.
İçki
Eski Türk kültüründe içki içilmesi yaygın bir gelenek. Özellikle düğünlerde ve mutlu günlerde müzik eşliğinde içki içilmesi geleneği var. Oysa İslâm'da içki içilmesi kesinlikle yasak.
Su içerken kafanın elle desteklenmesi
Bu da bir Şaman geleneği. Su içerken insanın aklı başından kaçabilir diye kafa elle tutuluyor.
Sağ ayak
Kapıdan çıkarken sağ ayağın önde olması da Şaman kültüründen kalma bir ritüel. Sol ayakla geçmenin kişiye uğursuzluk getireceğine inanılır.
Ölünün ardından belirli aralıklarla toplanmak
Eski Şaman inanışına göre ölünün ruhu, bedenini 40 gün sonra terk eder. “40'ın çıkması” deyimi buradan gelir. Şamanizm'de ölen kişinin ruhu evi terk etsin, göğe yolculuğuna başlasın ve öteki ruhlar etrafına doluşmasın diye, insanlar ölen kişinin evinde toplanıp ayin yapar, yas tutarlar.
YORUMLAR