Soner Yalçın İstiklal Madalyası
Bu konuya hiç girmek istemedim. Fakat iş kontrolden/zıvanadan çıkmak üzere. En son…
15 Temmuz FETÖ darbesine karşı gösterdikleri yiğitlikten dolayı Ankara’nın ilçesi Kazan’ın adını “Kahramankazan” yaptılar!
İlk duyduğumda tebessüm etmiştim. Çünkü…
Tarih: 20 Temmuz 1402.
Osmanlı ile Moğol Ordusu askerleri sabah namazını kıldıktan sonra birbirini öldürmeye başladı. Tarihe “Ankara Savaşı” olarak geçen harbi Osmanlı kaybetti. Timur, Yıldırım Beyazıt’ı esir aldı.
Osmanlı ordusu ağırlıklarını bırakıp çekilmesinden sonra geride kalan devasa kazanlardan dolayı bölgeye “Kazan” adı verildi.
Yani “Kazan”; Osmanlı yenilgisinin/Osmanlı’nın dağılmasının simgesiydi. Bu sebeple…
“Kahraman Kazan” adı bana garip gelmişti. Neyse…
Sabah gazetesi yazarı Hilal Kaplan dünkü yazsında,
15 Temmuz gecesi darbeci FETÖ’ye direnişlerinden dolayı İstanbul/Çengelköy’e “Gazi” unvanı verilmesini istedi.
Tarih: 29 Kasım 1920.
TBMM’de kabul edilen İstiklâl Madalyası Kanunu, 4 Nisan 1921 günü Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
15 Mayıs 1919’dan 9 Eylül 1922 tarihine kadar süren Kurtuluş Savaşı’nda cephede veya cephe gerisinde kahramanlık ve fedakarlık gösterenlere İstiklâl Madalyası verildi.
Örneğin…
“Gazi” unvanı verilen ilk yer neresiydi; İnebolu!
İlçe, 9 Nisan 1924 tarihli TBMM kararıyla, İstanbul’dan cephane taşıyan kayıkçıların gayretleri nedeniyle İstiklâl Madalyası ile ödüllendirildi. Üç şehir -Gaziantep, Kahramanmaraş, Şanlıurfa- dışında İstiklal Madalyası ile onurlandırılan tek ilçemizdi İnebolu. Peki…
“Gazi İnebolu” deniyor mu? Hayır.
Hatta… Rahmetli Turgut Özakman “Çılgın Türkler” eserinde İnebolu halkının kahramanlıklarını öne çıkarınca ilçeye, “Yiğit İnebolu” adının verilmesi için kampanyalar düzenlendi.
Yani…
Devlet, il veya ilçelere çeşitli yiğitlik sıfatları verince, o il ve ilçeler “Gazi” ya da “Kahraman” olmuyor! Ön adı olmayan İnebolu halkının Kurtuluş Savaşı’ndaki kahramanlıklarını kim unutturabilir?
Konuyu getirmek istediğim yer başka ama…
Madalyanın sembolleri
İstiklal Madalyası için İstanbul Darphane Müdürlüğü tarafından yarışma düzenlendi.
Yarışmayı 9 Ocak 1923’te heykeltıraş Mesrur İzzet (Durum) kazandı.
Pirinçten yapılan oval şeklinde İstiklal Madalyası’nın ön ve arka yüzünde hangi semboller var?
Ön yüzünün üst kısmında, TBMM binası yer alıyor.
Binanın sağında ve solunda iki cami ve evler dönemin Ankara’sını sembolize ediyor.
Meclis binasının arkasında doğan güneşten uzunlu kısalı ışık hüzmeleri yayılıyor. Bu ışınlar, zaferi ve Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunu simgeliyor.
Madalyadaki Meclis binasının altında bulunanlar şunlar:
Dünya küresi, orak-tırpan, örs-çekiç, resim paleti-fırça gibi semboller yeni cumhuriyetin; bilime, tarıma, sanayiye, sanata önem vereceğini ifade ederek,dünyayla bütünleşme kararlılığını gösteriyor. Meşaleler barışı simgeliyor.
Ayrıntıya girmeyeyim…
Bu simgelerin sağında-solunda bulutlar, onların yanında zafer simgesi meşe yaprakları ve yaprakların üstünde Meclis’in açılış tarihi olan “23 Nisan 1336”tarihi yer alıyor.
Bulutların altında sağa doğru yürüyen ve iki öküzün çektiği, İstiklâl Savaşı’nı simgeleyen kağnı arabasıyla köylü kadın var. Kağnı ve kadın görüntüsünün altında yukarıdaki bulutların ve ışınların devamı görülüyor.
Asıl yazmak istediğim sembol İstiklâl Madalyası’nın arka yüzünde.
Yukarı doğru bakan ay yıldızla çevrilmiş olarak Misak-ı Millî sınırlarını gösteren Türkiye haritası var.
Evet meselenin bam teline geldik…
Devamını Oku