Orangutanlar geçmiş hakkında konuşuyor
Yeni bulgular, dilin evrimine ilişkin yeni ipuçları da veriyor...
27 Ekim 2019 - 10:25 - Güncelleme: 27 Ekim 2019 - 21:09
Anne orangutan tehlike karşısında yavrusunu alıp yukarı tırmandı. Sessizce 20 dakika kadar bekledi. Ancak tehlike geçtikten sonra diğerlerini uyarmak için alarm çağrısı yapmaya başladı.
Geçmişi yâd etmenin sadece insanların sahip olduğu bir özellik olduğu düşünülüyordu.
Yeni bir araştırmaya göre orangutan anneler, diğerlerini uyarmak için alarm çağrısı yapmadan önce, potansiyel avcı gözden kaybolduktan sonra ortalama 7 dakika bekliyor.
Sonuçları Science Advances’ta yayımlanan çalışmada İngiltere’deki St. Andrews Üniversitesi’nden Adriano Reis e Lameira, Sumatra’nın Ketambe ormanında, orangutanların tehlike uyarılarını incelemek için basit bir deney hazırlandı. Çizgili, benekli ya da düz bir kumaşla örtünmüş bir araştırmacı, ağaçlarda oturan orangutanların altında dört ayak üzerinde yürüdü.
Lameira, orangutanlardan bir alarm çağrısı bekledi. Ama test ettikleri ilk dişi ses çıkarmadı. Uğraştığı şeyi bıraktı, bebeğini tuttu, dışkıladı [stres işareti] ve yavaşça ağaçta daha yükseğe tırmanmaya başladı. Ve 20 dakika sonra o çağrı duyuldu. Orangutan aynı sesi çıkarmaya bir saatten fazla devam etti. Orangutanların hepsi alarm çağrılarını ortalama 7 dakika geciktirmişti. Lameira, dikkat çekmemek için sessiz kalındığını, annenin, bebeğin geçen tehlikeyi öğrenmesine izin verdiğini düşünüyor.
Bir yırtıcı karşısında hemen tehlike uyarısı vermemenin bir zekâ işareti olarak kabul edilebileceğini belirterek “Bu becerinin, uzun süreli bellek, içgüdüsel değil iradi iletişim ve gırtlak kaslarının hassas kontrolü gibi büyük maymunlarda bulunan diğer yeteneklerle birlikte dilin evrimine yol açtığını” öne sürüyor. Lameria, “Bulgularımız, dilde ‘zaman dışı atıf’ olmasının hominid atamızdan kalma benzer davranışlar ile aktarılmış olabileceğini gösteriyor” diyor.
Geçmişi yâd etmenin sadece insanların sahip olduğu bir özellik olduğu düşünülüyordu.
Yeni bir araştırmaya göre orangutan anneler, diğerlerini uyarmak için alarm çağrısı yapmadan önce, potansiyel avcı gözden kaybolduktan sonra ortalama 7 dakika bekliyor.
Sonuçları Science Advances’ta yayımlanan çalışmada İngiltere’deki St. Andrews Üniversitesi’nden Adriano Reis e Lameira, Sumatra’nın Ketambe ormanında, orangutanların tehlike uyarılarını incelemek için basit bir deney hazırlandı. Çizgili, benekli ya da düz bir kumaşla örtünmüş bir araştırmacı, ağaçlarda oturan orangutanların altında dört ayak üzerinde yürüdü.
Lameira, orangutanlardan bir alarm çağrısı bekledi. Ama test ettikleri ilk dişi ses çıkarmadı. Uğraştığı şeyi bıraktı, bebeğini tuttu, dışkıladı [stres işareti] ve yavaşça ağaçta daha yükseğe tırmanmaya başladı. Ve 20 dakika sonra o çağrı duyuldu. Orangutan aynı sesi çıkarmaya bir saatten fazla devam etti. Orangutanların hepsi alarm çağrılarını ortalama 7 dakika geciktirmişti. Lameira, dikkat çekmemek için sessiz kalındığını, annenin, bebeğin geçen tehlikeyi öğrenmesine izin verdiğini düşünüyor.
Bir yırtıcı karşısında hemen tehlike uyarısı vermemenin bir zekâ işareti olarak kabul edilebileceğini belirterek “Bu becerinin, uzun süreli bellek, içgüdüsel değil iradi iletişim ve gırtlak kaslarının hassas kontrolü gibi büyük maymunlarda bulunan diğer yeteneklerle birlikte dilin evrimine yol açtığını” öne sürüyor. Lameria, “Bulgularımız, dilde ‘zaman dışı atıf’ olmasının hominid atamızdan kalma benzer davranışlar ile aktarılmış olabileceğini gösteriyor” diyor.
YORUMLAR