Yakışıklı erkek algısı değişiyor! Şimdi devir onların devri

Best Model Türkiye'nin yarı final seçmelerinde çekilen ve erkek Best Model adaylarını yerde otururken gösteren bir fotoğraf geçen hafta çok tartışıldı. Best Model Kurucu Başkanı Erkan Özerman yarışmacıların hatıra fotoğrafı çektirmek amacıyla yere oturduklarını açıklarken, fotoğrafa değinenlerden biri de Hürriyet yazarı Ertuğrul Özkök'tü.

Özkök tartışmalı fotoğraftan hareketle eski Best Model'lara değinerek, gazeteci Uğur Dündar'ın yıllar yıllar önce özel bir defilede podyuma çıktığını ve Özerman'ın ilk Best Model'larından biri olduğunu yazdı.

Ancak Özkök'ün yazısında dikkat çeken bir kısım daha vardı. Paris'te yaşayan bir arkadaşının gönderdiği bir fotoğrafı da okurlarıyla paylaşan Özkök, şu satırları kaleme aldı:

Bu fotoğrafı Paris’te yaşayan bir arkadaşım gönderdi. Altına da şunu yazmış: '1900’lerin başlarında bir erkek güzellik yarışması...

Lizzo ya da Ashley Graham gibi büyük beden kadın yıldızlar son dönemde hak ettikleri övgüyü almakta ancak büyük beden erkekler için aynısını söylemek pek mümkün değil. Ancak Rihanna'nın iç çamaşırı markası Savage X Fenty'nin bu konuda da önemli bir adım attığını ve daha büyük beden erkekler için de bir platform oluşturduğunu hatırlatmak gerek.Aman Allahım bu ne diye baktım... Güzellik yarışması mı, yoksa yeni Recep İvedik filmi için oyuncu seçimi mi...

Sosyal medyadan gelen böyle fotoğraflar bazen asılsız çıkıyor. Ama gerçekten erkek güzeli yarışması ise demek ki mutasyon diye bir şey varmış.

Özkök'ün bu yazısının yayınlandığı gün BBC.com'da tam da bu noktaya temas eden bir inceleme yer aldı. "Bugünün mükemmel erkeği neye benziyor?" başlıklı yazıda, Myra Ali, yakışıklı erkek tanımının özellikle son 30 yılda nasıl değiştiğini mercek altına aldı. İşte yazıdan çok çarpıcı satır başları...

HEYKEL GİBİ YAKIŞIKLILARIN SONU GELDİ Mİ?

Son 20-30 yıla baktığımızda, yakışıklı erkek denince akla Brad Pitt ya da Leonardo DiCaprio gibi sarışın, mavi gözlü Batılı erkekler geliyordu. Ancak günümüzde sinema ve moda sektörünün evrimiyle "mükemmel" erkek tanımı da değişiyor. Çünkü küresel markalar farklı kesimleri temsil etmenin ne kadar önemli olduğunu anlamaya başladı.

Dünyanın neresine gidersek gidelim, o heykel gibi erkeklerle zaten çok nadir karşılaşıyorduk. Ama TikTok gibi sosyal medya uygulamaları sayesinde geçmişte medyada göremeyeceğimiz erkekler de artık öne çıkabiliyor.

İngiliz model, beden olumlama aktivisti ve TikTok yıldızı olan Ben James de bunlardan biri. 2019 yılında büyük beden bir model olarak Simply Be markasının reklam yüzlerinden biri olan James, BBC'ye yaptığı açıklamada, "Benim işlerim hem erkek çocuklarına hem de yetişkin erkeklere rahatlık ve güven sağlıyor. Onlara istendiklerini ve değerli olduklarını anlatıyor" dedi.

SÖMÜRGECİLİK ZAMANINDAN KALMA BİR YARGI

Bunu erkek güzelliğinin demokratikleşmesi olarak yorumlayabilir miyiz? Ben James bu soruya şöyle yanıt verdi:

"Endüstrinin farklı beden tiplerini daha önce görülmemiş şekillerde kullanarak geliştiğine tanık olmak istedim. Neden bir parfüm kampanyasında ya da bir filmin başrolünde bir 'baba vücudu' görmeyelim ki? Doğal olmayan yollarla elde edilmiş ve aktörlerin bile sürdüremediği bu fizikler odağımızdan çıkmalı."

Edinburgh Üniversitesi'nden antropoloji profesörü Alexander Edmonds ise meseleyi tarihi bir perspektife oturtarak şunları söyledi:

"Kölelik ve sömürgecilik mirası nedeniyle, Batı'da güzel erkek imajı her zaman fazlasıyla beyazdı. Bu şu an değişiyor olabilir."

SİYAHİ MODELLER, BTS ÜYELERİ…

Tyson Beckford ve Alton Mason gibi siyahi süpermodeller, son dönemde GQ gibi dergilerin kapaklarından eksik olmuyor. Moda dünyasındaki çeşitlilik de günden güne artıyor. Bunun, en azından kısmen, Black Lives Matter hareketi gibi küresel sosyal değişimlerden kaynaklı olduğunu söylemek de mümkün.

Basmakalıp erkek estetiğinin ve davranışlarının değiştiğini de vurgulayan Edmonds şöyle devam etti: "Daha gençler için idealler değişti. Z kuşağı androjeniyi savunuyor. Bu Doğu Asya'da özellikle Güney Kore'nin pop kültüründe çok sık karşımıza çıkıyor."

Gerçekten de Güney Kore gibi ülkelerde ideal erkek fikri BTS gibi K-Pop gruplarının yükselişiyle çok daha feminenleşti. Renkli saçları ve makyajlarıyla BTS üyeleri, Batı'nın geleneksel standartları bağlamında sıra dışı kabul edilirdi. Ama günümüzde oldukça etkililer ana akım medyayı peşlerinden koşturuyorlar.

Diğer yandan tüm etnik gruplarda olduğu gibi Doğu Asyalılar için de güzellik standartları çok çeşitli. Koreli model Dae Na, "Ben bu sektörde işe başladığımda Asyalı modellerin sayısı bir elin parmaklarını geçmiyordu ama şu an onlarca model var. Sektör Asyalı müşterilere ve Asya pazarlarına doğru odaklandıkça bu sayı da katlanarak arttı" dedi. Asya'da varlıklı kişilerin sayısı arttıkça, markalar da Dae gibi modelleri kampanyalarında kullanıp tüketicilerle bir bağ kurmak istiyor.

ARTIK ÇOK DAHA İYİ KAZANIYORLAR

Erkek süpermodeller, kadın meslektaşlarına başarı ve gelir konusunda da yetişmeye başladı. ABD'li model Tyson Beckford, Ralph Lauren tarafından marka yüzü seçildikten sonra tüm zamanların en tanınmış siyahi erkek modeli haline geldi.

Diğer yandan Sean O'Pry, 15 yılı aşkın süredir devam eden kariyeriyle, dünyanın en zengin erkek süpermodellerinden biri oldu. ABD'nin Georgia eyaletinin küçük bir kasabasında doğan O'Pry, 17 yaşında cebinde 150 dolarla New York'a geldi ve büyük markalarla birbiri ardına özel anlaşmalar yaparak sağlam bir kariyer rotası çizdi.

O'Pry'ın moda dünyasının dışında tanınması ise 2014'te Taylor Swift'in Blank Space klibi sayesinde oldu. Klipte Swift'in sevgilisini canlandıran O'Pry, "Kariyerimin en iyi bilinen anı bu" dedi.

O günden sonra kariyerinin başka bir yola saptığını da belirten süpermodel, "Önümde daha fazla kapı açıldı. Bunun bir parçası olduğum için şükrediyorum" diye konuştu.

Yıllar boyunca birçok dergiye kapak olan O'Pry, oldukça seçkin bir profile sahip. Bunu nasıl başardığını ise BBC'ye şu sözlerle anlattı:

"Sektörde alçak gönüllülüğünüzü kaybetmemelisiniz. Benim rakiplerim koyu renk saçlı mavi gözlü erkekler. Hep benim gibi adamlarla rekabet ediyorum. Bu durumlarda kendinizi diğerlerinden ayırabilmeniz gerekiyor. Bu sette nasıl davrandığınızın, nasıl hareket ettiğinizin, kendinizi nasıl konumlandırdığınızın önemli bir parçası. Ben yüzümü belli bir şekle sokmak için çabalamadım. Bu iş kucağıma düştü gibi bir şey oldu."

'AKDENİZ ERKEĞİ'NİN POPÜLERLİĞİ HİÇ GEÇMİYOR

Diğer yandan klasik uzun boylu, esmer ve yakışıklı Akdeniz erkeği tipinin önemini kaybettiğini söylemek de doğru değil. 1900'lerin başında Avrupa'da kullanılmaya başlayan bu ifade, 1920'lerde İtalyan aktör Rudolph Valentino sayesinde Hollywood'da da yaygın bir biçimde kullanılır oldu. Hatta "uzun boylu, esmer ve yakışıklı" ifadesi neredeyse bir deyim haline geldi ancak günümüzde bu ifade de tartışmaya açılmış durumda.

Antropolog Shafee Hassan'ın ifadeleriyle, "Akdeniz erkeklerinin koyu renk kaşlar ve koyu renk yüz tüyleri anlamında çok büyük bir avantajı vardır. Yüzlerini tamamen kaplayacak şekilde sakal bırakabilirler. Koyu renk saçlar da erkeklikle özdeşleştirilir".

YAKIŞIKLILAR CİDDİYE ALINMIYOR MU?

Bu standartlar bağlamında güzel denebilecek erkeklerden biri son dönemde tüm dünyada oldukça popüler olan Michele Morrone. İtalya'nın güneyinde Puglia'da doğan Morrone, geçen yıla kadar Roma'da bahçıvan olarak çalışıyor ve film seçmelerine katılıyordu. 2020 yılının dijital platformlarda en fazla izlenen filmlerinden biri olan '365 Gün'de başrolü kapan Morrone'nin hayatı bir gecede değişti. Canlandırdığı mafya lideri Massimo, Morrone'ye milyonlarca hayran kazandırdı.

Morrone, BBC'ye, "Görünüşümün rolü kapmamda yardımcı olduğunu yadsıyamam. Çünkü Massimo'nun tanımına çok iyi uyuyorum. Uzun boyluyum ve kumral saçlıyım. Ama başka bir aktörü seçseler aynı şey olur muydu? Görüntünüz iyi olabilir ama ya dans etmeyi bilmiyorsanız..." diye konuştu.

Morrone, görüntüsü nedeniyle bir süre filmlerde kendisine rol verilmediğini de sözlerine ekledi: "Yakışıklı bir adamın ciddi bir aktör olarak iş bulması çok zor çünkü insanlar sizin aktör olmak için bu kadar iyi görünmemeniz gerektiğini düşünüyor. Neden böyle düşündüklerini bilmiyorum. 10 yıldır her hafta bir seçmeye gidiyordum ama rolleri alamıyordum."

YAŞ ARTIK İŞTAH KAÇIRAN BİR ŞEY DEĞİL

Geleneksel yakışıklıların başarısı devam etse de erkek güzellik standartlarındaki normlar değişiyor. Yaş almış modellerin popülerliğinde de önemli bir artış var. Elbette Pierce Brosnan ya da George Clooney gibi kır saçlı yakışıklılara sinemada eskiden beri alışığız ama günümüzde reklam kampanyaları ve podyumlar da yaşı ileri modellerin sık sık boy gösterdiği alanlar oldu. Anthony Varecchia, "Çin'in en seksi dedesi" diye anılan Wang Deshun, Ron Jack Foley ve Lono Brazil bunlardan sadece birkaçı.

Paris Moda Haftası'nda tasarımcı Florentin Glémarec'in 86 yaşındaki büyükannesi Maire-Louise ve 87 yaşındaki büyükbabası Réné Glémarec'in cinsiyetsiz giysilerle podyuma çıkması da büyük ses getirdi.

Erkek model Orland Hobechi, geçtiğimiz günlerde Guardian'a yaptığı açıklamada, "Dört yıl kadar önce daha yaşlı modellerin kullanımında bir artış fark ettim. Bir anda yaşlı insanların hikayelerine ilgi arttı" dedi. Hobechi'ye göre bu farkı yaratan en önemli faktör, insanların yaşam sürelerinin uzaması: "Yaş eskiden olduğu gibi iştah kaçıran bir şey değil artık. Son 30 yılda cool gençlerin yaşlandığını gördük. Günümüzde yaş alsanız da cool ve alakalı kalabilirsiniz. İnsanlar kendileri gibi görünen insanların temsil edildiğini görmek istiyor."