Hazine ve Maliye Bakanlığı, yapay zekâ destekli “MEVA” sistemiyle son 5 yılın tapu
işlemlerini tarıyor. Gerçek satış fiyatı ile beyan edilen değer arasındaki farkı tespit ederse,
gönüllü düzeltme yapmayanlara yüksek cezalar uygulanacak.
Peki tapuda gerçek değerinin altında gösterilen satışlar sonrası vatandaşı hangi cezalar
bekliyor. Tapu harcının eksik yatırılması sonrasında idarenin talep edebileceği alacak
kalemlerini ve çözümün ne olması gerektiğini birlikte değerlendirelim.
Vergi Dairelerine Yapay Zekâ Desteği
Gelir idaresi başkanlığı tarafından hazırlanan yapay zekâ destekli çalışma ile bir semtteki tapu
alım satımlarında gerçek değerinin çok uzağında yapılan satışlar kolayca tespit edilebiliyor.
Gönüllü olarak eksik harcın tamamlanması halinde ise mükellefe karşı herhangi cezai
yaptırım uygulanmayacağı belirtilmekte.
Ancak tapuda satış işlemlerinde alınacak harç miktarının düşük çıkması için gerçeğin dışında
bile isteye düşük beyan edilen satış miktarları sonrasında hem alıcıya hem de satıcıya çok
büyük vergi cezaları uygulanabiliyor.
Tapu Harcı Bedeli Yüzde 4
Taşınmaz alım satımlarında alıcıdan yüzde 2 satıcıdan yüzde 2 olmak üzere toplam yüzde
satış bedeli üzerinden alım-satım harcı alınmakta. Söz konusu harcın hesaplanması usulü ise
beyana dayalı. Yani siz ben bu evi (arsa, tarla, ofis, bağ, bahçe) 2 milyon liraya alıyorum
dediğinizde tapuya alıcıdan yüzde satıcıdan yüzde iki olmak üzere toplam 80 bin lira harç
ödenmesi gerekiyor.
Yapay zekâ destekli yapılan çalışmalarda alım satıma konu olan gayrimenkul değerinin 2
milyon lira değil de gerçek satış miktarının 10 milyon lira piyasa değerinde olduğunun tespit
edilmesi halinde arada ödenmeyen 8 milyon liranın harcı (320.000 TL Bakiye alım -satım
harcı), ödenmeyen harcın ¼’ü oranında vergi ziyaı cezası ile buna ilaveten devletin
gününde tahsil edemediği harç için gecikme faizi (yıllık yüzde 54 faiz) ile mükelleflerden
tahsil edilmesi yoluna gidilebilecek.
Peki Çözüm Ne Olmalı?
Taşınmaz fiyatlarındaki önlenemez yükselme zaten vatandaşı ev sahibi yapma noktasında
ciddi anlamda zorlamakta. Belediyelerdeki emlak rayiç değerlerinin güncel olarak yeniden
belirlenmesi ve tapu alım satım harçlarının yüzde 4’ten yüzde 2’ye indirilmesi suretiyle
alandan yüzde 1 satandan yüzde 1 şeklinde gidilebilecek bir yeni düzenleme ile hem
vatandaşın usulüne uygun şekilde satışlar yapması hem de devletin gerçek satış miktarları
üzerinden tapu harçları alması çok daha isabetli bir uygulama olabilir.
YORUMLAR