Futbolda kadın olmak ve linç edilmek

Carney, Leeds United’la ilgili yaptığı yorum nedeniyle linç edildi. Megan Rapinoe hemcinsini “Derimizi kalınlaştırmamız lazım diyerek” diyerek korudu. Peki ya derimizi kalınlaştırmak istemiyorsak?

İngiltere’de yayıncı kuruluşta yorumculuk yapan eski milli futbolcu Karen Carney, Leeds United’ın West Bromwich’le oynadığı ve 5-0 kazandığı maçın sonunda yaptığı, “Leeds herkesi geride bırakmayı başardı, bunu takdir ediyorum. Tek endişem şu: Acaba sezon sonunda patlarlar mı? Bunu son birkaç sezonda gördük ve doğrusu, Covid sayesinde bir üst lige yükseldiklerini düşünüyorum. O ara verilmeseydi, bir üst lige yükselebileceklerinden emin değilim” yorumu yüzünden sosyal medyada linç yedi. Bunun başlıca sebebi, maç sonu yorumlarının sadece yukarıda aktardığım 8 saniyelik kısmını alarak resmi Twitter hesaplarından, “Covid yüzünden yükseldiler (Düşünen emoji). Ligi 10 puan farkla kazandılar. (Gülen emoji). Naber yayıncı kuruluş? (El sallayan emoji)” paylaşımı yapan Leeds United idi. Tweet sonrası, Karen Carney sosyal medyada linç edildi ve olayın ardından şahsi Twitter hesabını kapattı.

LEEDS UNITED GERİ ADIM ATMADI

Tweet, şu ana kadar 6 milyondan fazla görüntülendi. Gelen tüm tepkilere rağmen Leeds’in resmi hesabından silinmedi, çünkü başkan Andrea Radrizzani, tweetin sorumluluğunu aldığını ve Karen’ın söyleminin kulüp, futbolcular ve antrenörlerin emeklerine saygısızlık olduğu için silinmeyeceğini söyledi. Savunmaya geçmeden önce, olaya objektif yaklaşalım ve önce Karen söylediklerinde haklı mı diye bakalım. Leeds United, Arjantinli efsane teknik direktör Marcelo Bielsa tarafından yönetiliyor. Lige ara verilmeden önce oynadıkları son beş maçı, tek gol yemeden kazanmışlardı. Covid sonrası oynadıkları ilk maçta yenilseler de kalan 8 maçın 7’sini kazanıp, birinde berabere kaldılar. Bu sonuçlarla 2019-20 sezonunu, en yakın takipçilerine 10 puan fark atarak şampiyon bitirdiler ve Premier League’e çıktılar.

TÜKENMİŞLİK SENDROMU OLUR MUYDU?

Bielsa, uzun yıllardır futbolun içinde olan ve delilikle dahilik arasında bir çizgide gidip gelen son derece eksantrik bir teknik adam. Ona hayran olanlar arasında, başta Guardiola ve Klopp olmak üzere, futbol dünyası içinden ve dışından birçok isim sayabiliriz. Gel gör ki, efsanevi konumu kazandığı kupa sayısıyla doğru orantılı değil. Bielsa teknik direktör olarak geçirdiği 30 yıla ve kulüp takımlarından milli takımlara, birçok ülkeye ve birkaç kıtaya yayılmış kariyerine sadece 6 kupa sığdırdı. Evet, final oynayıp kaybettiği zamanlar da var, birçok prestijli kişisel ödülü de ancak bunlar onun çalıştırdığı takımların lige fırtına gibi başladıklarında bile sonunu her zaman aynı şekilde getiremedikleri gerçeğini değiştirmiyor. ‘El Loco’, oyuncularının, yöneticilerinin ve bazen taraftarların bile fiziksel ve zihinsel limitlerini zorlayan bir kişi ve çalıştırdığı takımların birçoğu, bahar aylarında bir nevi tükenmişlik sendromu yaşıyor.

SADECE BİR OLASILIK

Karen’ın yaptığı, kadın-erkek fark etmez, Marcelo Bielsa’nın kariyerini biraz olsun bilen herkesin yapabileceği bir yorum aslında. Karen, sadece bir olasılıktan bahsetmiş; yorumculuk da olasılıklardan konuşma işi değil mi biraz da? Maç öncesi, o güne kadar olanlara dayanarak olabilecek şeylerden bahsediyorsunuz; maç sonrası olanlar üzerinden konuşup, ne olduğuna ve neyin yolunda gitmemiş olabileceğine dayanarak başka olasılıklar anlatıyorsunuz. Önümüzdeki maçlar hakkında söylenenler de olasılık ve bazı yorumcular, sadece isabetli tahminlerini hatırlatıyor olsa da haklı çıktıklarında, bu sezon boyunca birçok isabetsiz tahmin de yaptıkları gerçeğini değiştirmiyor.

‘ERKEK OLSA DA AYNI TEPKiYi GÖSTERiRDiK’ KLiŞESi

Karen Carney, Leeds’in farklı kazandığı bir maç sonrası, bir yorumcu olarak görüşünü açıklamış. Bu, bir kulübün resmi hesabından hedef gösterilmesi ve linç yemesine yol açmamalı ideal bir dünyada. Bu bizim de çok alışkın olduğumuz bir durum. Durumu sıklıkla yaşıyor olmamız, alışmamızı gerektirmiyor tabii. Tıpkı bizim burada olduğu gibi, orada da konuyla ilgili tweet’lerin altında, ‘kadın olmasıyla bu konunun ne alakası var’cılar toplanmış. “Bunu söyleyen erkek olsa da aynı tepkiyi gösterirdik” diyorlar. Ama bu doğru değil işte. Erkek yorumcu olsaydı Karen, Leeds mesela ‘babasına’ şikayet eder gibi çalıştığı kuruma şikayet eder miydi onu acaba? Yoksa kendi Twitter hesabını alıntılamayı mı tercih ederdi? Erkek yorumcu olsaydı eğer, gelen tepkiler, futboldan cinsiyeti yüzünden anlamadığı konusunda mı olurdu sizce? Yediği küfürlerin hepsi cinsiyetçi, erkek bir yorumcu da küfür yiyebilir tabii. Karen, Allah’tan 144 kez milli olmuş eski bir futbolcu; en azından kadınlar futboldan anlamaz derken zorlanmışlardır biraz, belki.

ALLAH’TAN SÖZLERiNi VERMiŞLER!

Çoğu zaman taraftarlar, hedef gösterilen kişiye olayın ne olduğunu bile bilmeksizin, araştırmadan tepki gösteriyorlar. İngiltere’de en azından sözlerini, kısa da olsa bizzat kendi ağzından vermişler. Bizde kayıtsız şartsız, sorgusuz sualsiz, ne yazdığını okumadım, izlemedim ama ‘Allah belanı versin’ diye giriyorlar söze.

BENZER BiR VAKA: HANDE SÜMERTAŞ

Bizim ülkemizde de mesela, benzer bir linçi haftalardır Hande sümertaş yiyor. BeIn sports’un Medya Yayın Hakları Direktörlüğü görevinde bulunan Sümertaş; ligi yönetmekle, maç esnası ve sonrasında gösterilen pozisyonlara karar vermekle, TRT’ye giden görüntüleri seçmekle, işe başladığı gün herkesi sıraya dizip hangi takımı tuttuğunu sormakla, buna göre insanları işten atmakla ve bütün bunları Galatasaray’dan ayrıldığından beri görüşmediği Fatih Terim’in talimatıyla yapmakla suçlanıyor bir süredir. İşinin bizim ligle uzaktan yakından alakası olmamasını, görüntülerin reji odasından değil, canlı yayın arabalarından seçildiğini, bir insanın bunu yapabilmek için, şehirden şehre ışınlanması gerektiğini, diyelim ki reji odasından seçiliyor, o zamanda reji odasında kaç kişi olduğu ve yönetmen dışında kimsenin öyle görüntü filan seçemeyeceği gerçeğini, seçse de bunun daha ilk haftadan duyulacağı gibi teknik konuları bir kenara bırakıyorum.

DERiLERi iNCELTSEK BiRAZ?

Peki siz samimiyetle, tek başına bir kadının, koskoca federasyonun, yüz yıllık kulüplerin, milyonlarca taraftarın karşısına dikilip ligi tek başına yönettiğine mi inanıyorsunuz? Öyle mi? “Derimizi kalınlaştırmamız lazım” diyerek korumuş Karen’i, kadın futbolunun en büyük ikonlarından biri Megan Rapinoe. Her söylediğine katılırım ama buna katılmıyorum. Kız çocuklarına daha cesur, daha kendine güvenen, daha derisi kalın olmayı öğreteceğimize, erkek çocuklarına bir şeyler öğretmenin vakti gelmedi mi? Empati, nezaket, anlayış, ne bileyim, derilerini biraz inceltmeleri filan mesela?