Mutant virüste iyi ve kötü senaryolar...

Koronavirüste İngiltere'de tespit edilen mutasyonla ilgili Türk bilim insanlarından da açıklamalar geldi. Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Tevfik Özlü, "Mutasyona uğramış virüs 2021’de yeni bir küresel dalgalanmaya neden olabilir” ifadelerini kullanırken, enfeksiyon uzmanı Prof. Dr. İsmail Balık ise büyük mutasyon ile virürün insana bulaşma kabiliyetini de yitirebileceğini açıkladı

Mutant virüste iyi ve kötü senaryolar...
22 Aralık 2020 - 09:42


Koronavirüste görülen ve büyük paniğe neden olan mutasyonda Türkiye'nin durumu da endişelendiriyor. Zira ülkemizde salgında en fazla vaka ve can kayıplarının görüldüğü bir dönemde bu mutasyon olayı İngiltere'den başlayarak patlak verdi. Konuyla ilgili sosyal medya hesabından açıklamalarda bulunan Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Tevfik Özlü, "İngiltere'den bildirilen B.1.1.7 virüsü, 2021'de yeni bir küresel dalgalanmaya neden olabilir" dedi. İngiltere'de ortaya çıkan mutasyona uğramış Covid-19 hakkında sosyal medyadan açıklama yapan Prof. Dr. Özlü, "İngiltere'den bildirilen B.1.1.7 virüsü, 2021'de yeni bir küresel dalgalanmaya neden olabilir. Bu virüste gözlenen N501Y, Spike 69-70 del ve P681H mutasyonlarının, virüsün daha kolay ve hızlı yayılmasına neden olabileceği, hastalığı geçirenlerde ve aşılananlarda oluşan bağışıklıktan kurtulmasını sağlayabileceği öngörülüyor. Hastalığın kliniğini, risk gruplarını ve şiddetini değiştirip değiştiremeyeceğini ise şimdilik bilemiyoruz. Umarım kötü senaryo gerçekleşmez. Ama dikkatli olmamız ve tedbirlere uymakta ihmalkârlık yapmamamız gereken günlerdeyiz" ifadelerini kullandı.

Korona çok fazla mutasyona uğruyor

Ankara Üniversitesi (AÜ) Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. İsmail Balık da Covid-19 virüsünün mutasyona uğradığına yönelik haberlere ilişkin değerlendirme yaptı. Virüslere, bitki, hayvan ya da insan hücrelerinde yaşamak zorunda olan akıllı mikro canlılar denilebileceğini anlatan Balık, bazı virüslerin doğalarında sürekli mutasyon yaparak yapı değiştirme özellikleri bulunduğunu belirtti. Prof. Dr. Balık, virüslerin bir savunma silahı gibi kullandıkları bu özelliklerini özellikle çeşitli nedenlerle yaşamları tehdit altında kaldıklarında kullanabildikleri bilgisini vererek, "Koronavirüs örneğinde olduğu gibi böyle canlılar kendilerini yok edecek ilaç ya da aşı baskısı altında kaldıklarında mutasyon yaparlar. Böylece virüsler, yeni bir canlı türü hücrelerinde tutunup yaşayabilme veya aşının oluşturduğu antikorları ya da bir ilacı etkisiz hale getirebilme yeteneğini kazanır. HIV, Hepatit C, Influenza ve Covid-19 etkeni Sars-Cov2'nin de içinde yer aldığı koronavirüs ailesi çok fazla mutasyon yapan virüslerdir" diye konuştu.

'Virüs etkisini de yitirebilir'

Çok fazla ve hızlı mutasyon yapan virüsler için ilaç ve aşı geliştirmenin önemli zorlukları olduğuna dikkati çeken Balık, sözlerine şöyle devam etti: "Çünkü geliştirilen aşı ve ilaç, virüsün geliştirdiği mutasyonlar ile etkisiz hale gelebilir. Bilim dünyası da mutasyonla baş edebilmek için virüsün baş edemeyeceği şekilde çoklu ilaç kullanımı ya da grip aşısında olduğu gibi mutasyon geçirmiş virüse etkili sürekli yeni aşı geliştirme yollarına başvurur. Sars-Cov2, salgının başından bu yana çok fazla mutasyona uğramıştır. Mutasyonlar bir çok ülke ve Dünya Sağlık Örgütü tarafından sürekli izlenmektedir. Bugüne kadarki mutasyonlar virüsün hastalık yapma özelliğinde bir değişiklik yapmadı ama bulaşma gücünü 3-4 kat artıran mutasyonlar tespit edildi. En son İngiltere'de tespit edilen mutasyonla virüsün bulaştırıcı gücünün yüzde 70 arttığı belirlendi ama bu mutasyonun aşıya etkisi olmayacağı açıklandı. Şu ana kadar Covid aşılarını etkisiz kılacak bir mutasyona rastlanmadı. Grip örneğinde olduğu gibi aşıyı etkisizleştirecek sık ve büyük mutasyonların oluşumu koronavirüsler için beklenmemektedir. Ayrıca olsa bile artık geliştirilmiş olan koronavirüs aşı geliştirme bilgisi sayesinde çok hızlı bir şekilde, aynı grip aşısında olduğu gibi yeni mutant virüse de etkili bir aşı geliştirilebilir. Bir diğer olasılık ise virüs aşıdan kaçmak isterken ya da kendiliğinden yapacağı büyük mutasyon ile insana bulaşma kabiliyetini de yitirebilir. Covid-19'un atası olan Sars ve Mers örneğinde olduğu gibi tamamen hastalık ortadan da kalkabilir."

YORUMLAR

  • 0 Yorum