'Tek sözcüklük' oyun

Başbuğ’un “Bu kanun teklifinin FETÖ’nün emriyle, hazırlandığını düşünüyorum” dediği 2009 yılındaki yasa değişikliğinde, AKP muhalefeti oyuna getirdi.

'Tek sözcüklük' oyun
08 Şubat 2020 - 10:58
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın CHP’nin de destek verdiğini söylediği askerlerin sivil yargıda yargılanmasına ilişkin yasa Meclis’ten gece yarısı operasyonuyla geçerken, AKP “uzlaşma” görüntüsü altında muhalefeti oyuna getirdi. Ceza Muhakemesi Yasası’nın 250. maddesinde “hali dahil” ibaresi yerine “halinde” sözcüğünün getirildiği önergenin asıl amacını geç fark eden muhalefet partileri, düzenlemeye engel olamadı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan ve AKP yöneticileri, eski Genelkurmay Başkanı İlker Başbuğ’un “Bu kanun teklifinin FETÖ’nün emriyle, direktifiyle hazırlandığını düşünüyorum. Kanun teklifini kim hazırladı? Ben bilmiyorum. ‘Araştırsınlar’ diyorum” dediği 2009 yılındaki askerlerin sivil mahkemelerde yargılanmasının önünü açan yasa değişikliğine muhalefetin de destek verdiğini ileri sürüyor. TBMM’de yasanın tümünün oylamasında CHP’liler başta olmak üzere muhalefet milletvekillerinin de kabul yönünde oy kullandığı görülüyor, ancak AKP bu konudaki gerçekleri tam olarak ortaya koymuyor. O güne gelinmesinden önce ve sonrasında yaşanan bazı gelişmeler şöyle:

- AKP harekete geçti: Taraf gazetesinde 12 Haziran 2009 tarihinde yayımlanan ve Dursun Çiçek’in altında imzasının olduğu ileri sürülen “İrtica Eylem Planı”yla ilgili olarak Genelkurmay Askeri Savcılığı, 24 Haziran’da kovuşturmaya yer olmadığına karar verdi. AKP, 15 Ocak 2009 tarihinde TBMM’ye sunulan ve 16 Nisan 2009 tarihinde Adalet Komisyonu’nda kabul edilen “yolsuzluklarla mücadele için uluslararası yükümlülüklerin yerine getirilmesi”ne ilişkin düzenlemelerin yer aldığı Türk Ceza Yasası’nda değişiklik öngören yasa tasarısının TBMM Genel Kurulu’nda görüşülmesi için muhalefetle temas kurdu.

- ‘AİHM kararları’ bahanesi: O dönem CHP, MHP ve DTP ile görüşmeler yapan AKP yöneticileri, sivil kişilerin askeri mahkemelerde yargılanması nedeniyle AİHM’den ihlal kararları çıktığını, bunun da Türkiye’yi sıkıntıya soktuğunu, yasa tasarısına bu yönde düzenlemeler getirmek istediğini belirterek destek istedi. Yasa tasarısının görüşmelerine 25 Haziran 2009’da başlandı. 

- Zekeriya Öz dahil edildi: AKP yöneticilerinin bugün “Önergeler muhalefet partilerine önceden verildi, kelime kelime üzerinde çalışıldı”, ancak CHP’lilerin “Bize bilgi verilmedi” dediği kritik önerge gece yarısı saat 00.50’de verildi. Üzerinde konuşma yapılmadan kabul edilen önergeyle, CMK’nin 250. maddesinin 3. fıkrasında geçen “savaş ve sıkıyönetim hali dahil” ibaresi “savaş ve sıkıyönetim halinde” olarak değiştirilerek, askerlerin yalnızca “savaş ve sıkıyönetim halleri dışında” anayasayı ihlal, yasama organına karşı suç, hükümete karşı suç, Türkiye Cumhuriyeti hükümetine karşı silahlı isyan suçlarının da yer aldığı bazı suçlarda özel yetkili mahmelerde yargılanması hükmü getirildi. Bu değişikliğin ardından bugün FETÖ firarisi olan dönemin Ergenekon Savcısı Zekeriya Öz tarafından Dursun Çiçek başta olmak üzere askerler, Ergenekon ve Balyoz davalarına dahil edildi.

- Muhalefet geç fark etti: 26 Haziran’ın ilk saatlerinde yapılan bu değişiklikle AKP’nin asıl amacı, muhalefet partileri tarafından sabah fark edildi. Hatta 26 Haziran’da Genelkurmay Askeri Savcılığı’nın “İrtica Eylem Planı”yla ilgili kovuşturmaya yer olmadığı kararıyla ilgili basın toplantısı düzenleyen ve düzenlemeden bilgisi olmayan dönemin Genelkurmay Başkanı İlker Başbuğ, askeri mahkemelerin yetkisiyle ilgili tartışmaların sorulması üzerine askeri mahallerde askeri kişilerle ilgili olarak askeri mahkemelerin görevli olduğunu söylemişti. İzleyen günlerde dönemin CHP Genel Saymanı Mustafa Özyürek, söz konusu önergeden kendilerinin haberi olmadığını belirterek “Bu son düzenleme son anda gelmiştir. Önceden yapılan görüşmelerle bunun bir ilgisi yoktur” demişti. Yine dönemin MHP Grup Başkanvekili Oktay Vural da, AKP’nin son dakika değişikliğini fark edemediklerini ve iktidar partisinin kendilerini kandırdığını söylemiş, “Askerler askeri, siviller sivil mahkemede yargılanacak dediler. Ki ilk önerge düzenlemesi de bu yönde oldu. Ama daha sonra yeni önerge getirip apar topar oylamışlar” açıklamasını yapmıştı.

- AYM’nin iptali: Anayasa Mahkemesi, CHP’nin başvurusu üzerine CMK 250. maddesinde “hali dahil” ifadesinin “halinde” ibaresiyle değiştirilerek getirilen hükmü 21 Ocak 2010 tarihinde iptal etti. Bu iptalin ardından yapılan ve 12 Eylül 2010 tarihinde kabul edilen anayasa değişikliğiyle askeri mahkemeler tümüyle kaldırıldı.

Emine Kaplan

Cumhuriyet

YORUMLAR

  • 0 Yorum