Yapay Süt Geliyor. Yakında Raflarda Yerini Alacak!

Dünya genelinde süt ürünleri endüstrisi hızla gelişmekte ve günden güne değişmektedir. Bu değişimin getirdiği son yenilik ise Sentetik sütlerdir. Sentetik sütlerin (yapay süt) üretilmesinde hayvanlara gerek yoktur.

Yapay Süt Geliyor. Yakında Raflarda Yerini Alacak!
03 Mart 2023 - 10:41

Sütün üretilmesi hayvanlarla aynı biyokimyasal süreçlerden geçse de bunun çoğaltılması için ‘hassas fermantasyon’ adı verilen biyoteknolojik tekniklerden yararlanılmaktadır.

Dünya genelinin %80’inden fazlası düzenli olarak süt ürünleri tüketmektedir.

Yapay Süt Geliyor. Süt Ürünlerini Radikal Bir Şekilde Sarsabilir!
Sentetik Sütün Yaygınlaşması Süt Ürünlerini Radikal Bir Şekilde Etkileyebilir!

İklim krizi ve artan tüketim talebi nedeniyle ülkeler artık hayvan kaynaklı besinlerden ziyade daha sürdürülebilir besinlerin üretilmesinden yana olmaktadır. Sentetik süt, doğal üretilen sütün aksine metan gazının emisyonu ve hayvanların sağlığı konusunda daha iyi bir seçenek olabilir.

Ancak sentetik sütün piyasaya çıkması ve güvenli bir biçimde tüketilmesi için birçok testten geçmesi gerekmektedir. Son yapılan araştırmalar ise bitki bazlı sütler yani sentetik sütlerin önemli bir sorunun çözümü noktasında kilit bir rol oynayabilir.

Sentetik etlerin üretilmesinde hala gerçek etlerdeki tad ve doku bütünlüğü tam olarak sağlanılmış değil fakat sentetik sütte koku, tat ve görünüş olarak bir benzerlik sağlanmıştır.

Artık sentetik süt, bilim kurgu filmlerinden çıkmış ve günümüzde varlığını ortaya koymuştur.

Örnek olarak Amerika’da Perfect Day şirketi dondurma yapımı, protein tozu ve süt yapımında kullanılan mikro florlardan hayvan bazlı olmayan protein tedarik etmektedir.

Aynı zamanda girişimcilik şirketi olan Eden Brew Avustralya’da sentetik süt geliştirmektedir. Şirketin bu ürünü geliştirmedeki temel sebebi ve çıkış noktası  ineklerden çıkan metan gazının iklim değişikliğindeki rolü gelmektedir. Bu projeye aynı zamanda CSIRO (Ortak Sağlık ve Endüstriyel Araştırmalar Kurumu)’nun desteği de bulunmaktadır.

Acaba yeni bir gıda endüstrisi mi doğuyor?

Yapay Süt Geliyor. Süt Ürünlerini Radikal Bir Şekilde Sarsabilir!

Bir başka projesi ise Avustralya’da bulunan G Foods şirketleri bu ay 25 milyon Avusturya doları destek  toplamış ve sentetik süt ürünlerinin üretilme sürecini hızlandırmıştır. Yapılan hesaplamalara göre 7 sene içerisinde sentetik süt doğal sütten çok daha ucuz olacaktır.

Eğer sentetik süt endüstrisi piyasadaki varlığını devam ettirebilirse süt endüstrisindeki dengeleri değiştirecektir. Bu gelişmeler insanlığı geleneksel süt elde etme yöntemlerinden farklı olarak radikal bir değişiklikle beraber süt elde etmesini sağlayabilir.

2019’da yayımlanan rapora göre ise 2023 senesiyle birlikte Amerika’da hassas fermentasyon yöntemiyle, bu sektör 700.000 kişiye istihdam sağlayacaktır. Eğer sentetik süt endüstriyel gıda işleme sektöründe bir bileşen olarak süt ürünlerinin yerini alabilirse bu durum süt tozu üreten şirketlerin sonunu getirebilir.

Bu durumu fark eden bazı süt ürünleri şirketleri değişikliğe uyum sağlamak amacıyla harekete geçti. Buna örnek verilecek olursa  Avustralyalı mandıra kooperatifi Norco, Eden Brew projesini desteklemeye karar verdi. Buna ek olarak Yeni Zelenda’nın mandıra kooperatifi Fonterra, fermentasyondan elde edilen süt ve süt ürünlerinin geliştirilmesi ve pazarlanmasıyla ilgilendiğini duyurdu.

Sentetik süt endüstrisinin geleceği

Yapay Süt Geliyor. Süt Ürünlerini Radikal Bir Şekilde Sarsabilir!
Yapay Süt Geliyor.

Sentetik süt endüstrisi hayvan bazlı süt endüstrisine karşı bir galibiyet elde etmek istiyorsa Ar-Ge çalışmalarına hız vermeleri ve pazar payını arttıracak hamleler yapmalıdır. Tabi ki böyle bir hamle için sermaye, yatırım ve bunun geliştirilmesi için fermantasyon tankları, biyoreaktörler gibi üretim altyapısı gerektiriyor.

Şunu rahatlıkla söyleyebiliriz ki geleneksel süt üretimi yakın zamanda hiçbir yere gitmiyor. Gelişen teknoloji, çevreye ve hayvancılığa karşı büyük yardımı olacaktır. Bu durumun getireceği pozitif etkilerinin yanı sıra negatif etkileri de olacaktır ve geleneksel süt üretiminde de yer alan şirketler ve paydaşları bu durumdan ekonomik olarak ciddi etkilenecektir.

Örnek verilecek olursa sentetik olmayan alternatif proteinler geleneksel endüstriyel pazarında rakip olarak görünmezken, sentetik süt ürünlerinin gelişmesi ile birlikte bu sektörde dengelerin sentetik süt ürünlerine kayacağı düşünülmektedir. Bu nedenle sentetik süt sektörü birçok insanı işinden edebilir.

Sentetik sütün önümüzdeki yıllarda pazar payı kazanması ve büyümesi mevcut gıda sisteminde eşitsizliklere yol açabileceği düşünülürse buna önlem alınmak zorunlu hale gelebilir. Sonuç olarak geleneksel süt sektörü önemli bir değişimin eşiğinde olduğunu kabul etmeli , sosyal faydalarını arttırmalı ve iklim değişikliğine olan tahribatını azaltmalıdır.

AHMET TUĞRUL DEĞER

YORUMLAR

  • 0 Yorum