Açık Bankacılık Nedir ve Nasıl Daha Güvenli Hale Getirilir?

Açık bankacılık, tek bir yerden tüm banka hesaplarınıza ulaşmanızı sağlıyor ancak bazı güvenlik riskleri var. Bağlantılı bankacılık, bunları ortadan kaldırıyor.

16 Şubat 2023 - 14:16

Açık Bankacılık vs Bağlantılı Bankacılık

Bankacılık var olan en eski sektörlerden biri ve kuralları uzun zamandan bu yana değişmiyor: Yüksek teknolojiden yararlanıyor olsa bile, bankacılığın bazı “kutsal” kuralları var ve bu kuralların neredeyse bir asırdan bu yana hep aynı kaldığını söyleyebiliriz. Bu kurallar arasında müşteri hesaplarının bankaya özel olması ilk sırada geliyor. Aynı anda birden çok bankada hesabınız olsa bile, bunların hepsine tek bir yerden erişemiyorsunuz: Her banka, kendi müşterilerine sadece kendi şubeleri aracılığıyla hizmet sunuyor.
Ancak açık bankacılık sayesinde bu durumun çok hızlı bir şekilde değişeceğini söyleyebiliriz. Bu yeni teknoloji, tek bir erişim noktasından tüm bankacılık hesaplarınızı yönetebilmenizi sağlıyor. Bir türk online casino hesabına giriş yaptığınızda, farklı bir bahis sitesindeki hesabınıza da ulaşabildiğinizi düşünün: Tek bir merkezden düzinelerce hesabı yönetebilirsiniz. Heyecan verici bir fikir olsa bile, açık bankacılık bazı güvenlik problemlerine neden olabilir: Bağlantılı bankacılık, bu problemleri çözmek için geliştirilmiştir. Aşağıda, bu iki konsepti de izah ediyor ve tam olarak ne sunduklarından bahsediyoruz.

Açık bankacılık nedir?

Açık bankacılık, "açık banka verileri" olarak da bilinen bir teknoloji. Üçüncü taraf sayılan finansal hizmet sağlayıcılarına, uygulama programlama arayüzleri (API) kullanarak bankaların verilerine açık erişim sağlamak için kullanılıyor. Son zamanlarda Türk bankalarının bunun reklamını yaptığını görmüş olabilirsiniz: Basitçe, “tüm banka hesaplarınıza tek bir yerden ulaşın” diyorlar ve açık bankacılık da tam olarak bunu sağlıyor. Basitçe, finans kurumları ve üçüncü taraf hizmet sağlayıcıları tarafından kullanılmak üzere tüm hesaplarınızın tek bir ağa bağlanmasını sağlıyor.

Açık bankacılığın riskleri

Açık bankacılığın iş modeli pek çok avantaj sağlıyor, burası doğru. Ancak bir kullanıcı olarak, bu sistemin bir parçası olduğunuzda finansal verilerinizin üçüncü taraflarla paylaşılmasına da izin vermiş oluyorsunuz. Ve bu paylaşım, bizzat bankanız tarafından yapılıyor: Bankalar, müşterilerinin verilerine erişim izni sağlıyor. Bu durum, belirli kurallara bağlanmadığı takdirde çok ciddi güvenlik sorunlarına neden olabilir.
Açık bankacılık için kullanılan API'ler, üçüncü taraflara ait kötü amaçlı uygulamaların bir müşterinin hesabını boşaltması gibi güvenlik risklerine sahip. Ayrıca, yine bu API’ler nedeniyle güvenlik ihlalleri gerçekleşebilir, finans hesaplarımız bilgisayar korsanlarına karşı daha savunmasız hale gelebilir veya veri sızıntıların gerçekleşme ihtimali artabilir.
Açık bankacılığın bunlara ek olarak finansal hizmetlerde konsolidasyona yol açma ve tüketici maliyetlerini artırma riski de bulunuyor. Bunların sonucu olarak ortaya çıkan pazar yoğunlaşması ve bununla ilişkili fiyatlandırma gücü, tüketiciler için maliyet avantajını tersine çevirebilir. Bu türden pazar konsolidasyonları, çevrimiçi alışveriş, arama motorları ve sosyal medya gibi diğer internet tabanlı hizmetlerde görülüyor ve yoğun şekilde eleştiriliyor. Zira tüketiciler,verilerinin kötüye kullanılacağına inanıyor ve haksız da sayılmazlar: Verilerinizin “iş ortakları” ile paylaşılacağına dair izin vermeniz, bu iş ortaklarının kimler olacağını öğrenmenizi sağlamıyor.

Bağlantılı bankacılık nedir?

Bağlantılı bankacılık, işte bu sorunları çözmeye çalışıyor. Asıl olarak açık bankacılık sisteminden bir farkı yok, yani üçüncü kişilerin halen finansal bilgilerinize erişmesine izin veriyor. Ancak bunu veri gizliliğini ve güvenliğini dikkate alarak yapıyor. Dahası, tüm sistemini farklı teknolojik altyapılara sahip farklı bankalar ile entegre olabilecek şekilde tasarlıyor. Bu oldukça zor bir iş ve kısa süre içerisinde tamamlanmasını kimse beklemiyor. Bağlantılı bankacılık, açık bankacılık ile birlikte gelişmeye ve güncellenmeye devam edecek.
Zor bir iş olması, bankalar ve üçüncü taraflar arasında karşılıklı olarak paylaşılan hassas verilerin niteliğinden kaynaklanıyor. Bu veriler, bir sızıntı veya ihlal durumunda tüm taraflara ciddi zarar verebilecek banka hesabı ve giriş bilgilerini içeriyor. Üstelik müşterilerin genellikle ne tür verilerinin depolandığı ve paylaşıldığı hakkında bir fikri bulunmuyor. Kısa bir süre önce yapılan bir anket, kullanıcıların %49'ununfinansal verilerini nasıl koruyacaklarını bilmediklerini ve şirketlerin %64'ünün bu sorunu çözemediklerini ortaya koydu.
2019'da Avrupa Komisyonu, “ekran kazıma” olarak bilinen bir tekniğin kullanımını yasaklayarak açık bankacılığı daha güvenli hale getirmeye çalıştı. Ekran kazıma, üçüncü tarafların "sizmişsiniz gibi" davranarak banka hesaplarına erişim elde edilmesini sağlıyordu. Avrupa Komisyonu, bunun yerine bir Uygulama Programlama Arayüzü (API) kullanılmasını zorunlu kılarak, veri erişimin müşterilerin hesap bilgilerini paylaşmasına gerek kalmadan mümkün olmasını sağladı. Bu bağlamda, bağlantılı bankacılık da API kullanımı ve farklı standartlarla veri paylaşımını daha güvenli kılmaya çalışıyor.

Bağlantılı Bankacılığın Sunduğu Avantajlar Nelerdir?

Hesap açmak, kredi başvurusunda bulunmak ve belge imzalamak için artık kimse şubeye gitmek istemiyor. Kullanıcılar, artık bankacılık işlemlerini dijital olarak, hareket halindeyken ve kendi seçtikleri bir kanal aracılığıyla yapmayı tercih ediyor. Açık bankacılık, tüm bunların bir parçası ve kalıcı bir teknoloji: Artık hepimiz onu kullanacağız.
Sorun, tüm bu süreçlerin sorunsuz çalışmasını sağlamak, onları senkronize etmek ve %100 veri güvenliğinden taviz vermemek: Bağlantılı bankacılık, işte bunlara odaklanıyor. Bu bağlamda, bağlantılı bankacılığın temel avantajlarını şöyle listeleyebiliriz:

Hızlı ve sezgisel müşteri deneyimi
İleri düzey güvenlik uygulamaları
Müşteriler, paylaşılan hassas verileri üzerinde kontrol sahibi olur
Tek bir merkezden geniş bir ürün/hizmet yelpazesine erişim
Hiper otomasyon ile artırılmış operasyonel verimlilik
Tüm bankacılık ve muhasebe hizmetleri için tek arayüz

Bağlantılı bankacılık, açık bankacılığı güvenli hale getirdiğinde her şey çok güzel olacak: Son kullanıcılar olarak tek bir yerden tüm hesaplarımızı yönetebilecek ve şubeye gitmek zorunda kalmadan tüm bankacılık işlemlerimizi yapabileceğiz. Dahası, bunları yaparken güvenlik ve gizlilikten taviz vermemiz de gerekmeyecek. Önümüzdeki on yıl içinde, bankacılık sektörünün kayda değer ölçüde değiştiğine tanıklık edeceğiz: Biz, hesap açmak veya imza atmak için banka şubelerine giden son nesil olabiliriz.