Ev sahiplerinin '2 Temmuz' oyunu: Hava parası alanlar var

Kira artışlarında 1 Temmuz 2022-1 Temmuz 2023 arasında yapılabilecek en yüksek zam oranını yüzde 25 olarak sınırlandıran yasa tasarısı TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilmişti. Düzenlemenin başlamasıyla ev sahipleri, yeni kira kontratlarını 2 Temmuz’a ertelemeye başladı. Ayrıca bazı ev sahiplerinin Hava Parası talep etmeye başladığı iddia edildi. Gayrimenkul Uzmanı Rodi Kayım ile TÜKONFED Genel Başkanı Aydın Ağaoğlu durumu CNN TÜRK canlı yayınında değerlendirdi...

KİRACI NE YAPMALI?

Gayrimenkul Uzmanı Rodi Kayım: Bugün 16 Haziran'da kira sözleşmesi için ev sahipleriyle oturduğunuz zaman 2 Temmuz'da sözleşmeyi başlatmak istiyor. Sebebi de bir dahaki yılın artışı 2023 2 Temmuz olacak. Haliyle sabit oran yüzde 25'e takılmayacak. TÜFE üzerinden bir artış. Bunun dışında peşin kira isteyenler, yüzde 100 artış isteyenler... Bunun gibi bir sürü olay var. Tabi burada tek evi olanlar için bir muafiyet aslında getirilebilirdi. Sadece ev kirasıyla geçinen insanlar var. Bununla ilgili de çok mail alıyorum. 'Benim 1 tane evim var sadece, bu kirayla geçiniyorum' diyen insanlar var. Bunlarla ilgili bir muafiyet getirilebilirdi. Maalesef diğer taraftan da kiracılar gerçekten çok mağdurlar. İnanılmaz kiralar istiyorlar. Yasa çıkmasına rağmen kimse bunu dinlemiyor.

TÜKONFED Genel Başkanı Aydın Ağaoğlu: Yasa çıktı ama baştan savma çıktı. Araştırılmadan, ilgili uzmanlarla, sivil toplum kuruluşlarıyla bu konunun uzmanı olan akademik çevreden kişilerle görüşülmedi. Şimdi bir tane evi olan kiraya veren ver, o kirayla geçiniyor. Bir de 60 tane dairesi olup kiraya verenler var. Tek bir dairesi olanla 60 dairesi olan bir kefeye koyulur mu? Burası sosyal hukuk devleti. Yasa çıktı, inşallah düzeltilir. Orada bir eksik taraf daha var. Yeni kiraya verecek olanlar, ev sahipleri kirası bin 500 lira olan konutu 4 bin 500 lira yaptılar. Her gün şikayet geliyor.

Gözden Kaçmasın

Kira artışına yüzde 25 sınırıHaberi görüntüle

Gayrimenkulün vergiye matrah teşkil eden bir bedeli var, remi makamlarca belirlenmiş. Ona göre vergisi yatırılıyor. Onun belli bir oranı yıllık kira olarak belirlenebilirdi. Görüşümüzü sorsalardı bunları söylerdik. Sayın Kayım'ın görüşünü sorsalardı tek evi olan, 5 evi olan var, emekli olup evini kiraya gelenler var bunlar göz ardı edildi.

Şimdi gelelim bugünün konusu olan hilelere. Hile diyorum çünkü bu yasanın arkasından dolaşmak. Bir, hava parası alınıyor. Neye göre hava parası alınıyor? Arz-talep dengesi değişti. Ev değerlenmedi aslında. Ev de arsa da aynı yerde duruyor. Vergisi aynı değerden ödeniyor.

İki, kontratı bugün yapıyor başlangıç tarihini ve bitiş tarihini, açıktan alıyor belki 15 günlük kirayı, 2 Temmuz 2023 yapıyor. 2 Temmuz 2023'te yüzde 25'lik zam sınırlaması bitiyor.  

"EV SAHİBİNE MESAJ ATARIM"

Valla Ev Sahibi ile kiracı birbirine girecek bu durumda.  Düzenleme eksik çıktı, yanlış çıktı topal çıktı. Ben kiracı olsam bugün kontrat yapsam, benim kontrat bitiş tarihim 1 Temmuz 2023'se, bana 2 Temmuz-5 Temmuz yazıyorlarsa hemen kontratı imzaladıktan sonra  eve taşınırım. Ve ev sahibine bir mesaj gönderirim. 'Zor durumdayım, koyduğunuz kontratı imzaladım, 15 günlük kirayı da size açıktan ödedim. Onun vergisini ödemek zorundasınız' diye bir mesaj gönderirim. Bu benim elimde delil olur.  

Gözden Kaçmasın

Kiracıların yeni kabusu: 'Zam yapmazsan evi satarım'Haberi görüntüle

İkinci hile de tahliye taahhütnamesi alıyorlar. Girerken diyor ki, sana veririm ama şu kadarlık peşinat, şu kadar hava parası, bir de tahliye taahhütnamesi imzalayacaksın, tarihsiz. Bunu da bahsedip bir mesaj gönderirim. Bunlar kalıcı veri saklayıcısı diye tanımlanan, hukukta öyle diyorlar. WhatsApp'ımda e-postamda durur bir kopyası. Yarın beni mahkeme vermeye kalktığında sıkıntı yaşar. 

Gayrimenkul Uzmanı Rodi Kayım: Aslında sadece hava parası olayı değil. Bir evi kiralıyorsunuz 2 bin TL'ye. Yıllık 24 bin TL yapıyor. Diyor ki, biz senin kira sözleşmesini düşük gösterelim, aradaki farkı sen elden ver. Düşük vergi ödemek için. Bunlar var. Mal sahibine bir vergi çıkıyor, bunu düşük gösteriyorlar. Senet yapanlar var. Yıllık kirayı senet alıyor.

TÜKONFED Genel Başkanı Aydın Ağaoğlu: Senet imzalayan kiracılara diyorum ki, sizin de elinizde büyük bir koz var. Ev sahibi vergi kaçakçısı durumuna girer. Kiracının avantajı kira artış talebinde bulundurulurken 5 bin liralık kiranın 2 bin 500'ünü elden alıyorsa, bunun üstünden zam yapabilir. Çünkü kayıtlarda 2 bin 500 gözüküyor, 5 bin gözükmüyor. Açıktan kira alan ev sahipleri aslında kendi ayağına sıkıyor, vergi kaçakçısı durumuna düşüyor.