Tarihin en büyük bilgi sızıntısı: Peki nedir bu Panama belgeleri?

Belgelerde Türkiye‘den 101 şirketin, 10 bireysel müşterinin ve 517 hissedarın adı geçiyor. Belgelerin analizinde çalışan medya kuruluşları, skandala karışanların arasında ünlü futbolcu Messi, Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad gibi isimlerin olduğunu da belirtti.

Tarihin en büyük bilgi sızıntısı: Peki nedir bu Panama belgeleri?
07 Nisan 2016 - 14:33 - Güncelleme: 07 Nisan 2016 - 14:52
Yaklaşık bir yıl önce, anonim bir kaynak Alman gazete Süddeutsche Zeitung (SZ) ile bağlantı kurup Panama merkezli uluslararası hukuk şirketi Mossack Fonseca‘ya ait 40 yıllık iç yazışmaları ve belgeleri gazeteye sundu. Mossack Foseca, müşterilerine dünya çapında 42 ülkeden sınır ötesi (offshore) hukuki hizmet sağlıyor ve alanında dünyanın en büyük 4’üncü şirketi. Şirket Panama merkezli olsa da 42 ülkede 600 çalışanıyla yaklaşık300 bin müşterisine hizmet vermiş bir kurum.

Şirketin operasyon yaptığı ülkeler Virgin Adaları, Kıbrıs, İsviçre gibi “vergi cenneti” olarak bilinen yerler; buralarda şirket adına işlem yapabilen acenteler, müşterilerinin ticari işlerinin ve hesaplarının üzerini örtebilme imkânı bulabiliyor.

Anonim kaynaktan aylar boyunca gazeteye aktarılan bilgi toplamda 2,6 terabaytaulaşmış durumda. Bu da sızıntıyı gazetecilik tarihinde görülen en kapsamlı bilgi yığını yapıyor. SZ, bilgileri aktaran kaynağın herhangi bir şekilde maddi bir karşılık talep etmediğini belirtiyor. Sızan veriler dünya kamuoyuna şimdiye kadar gizlenmiş olan pek çok bilgiyi elde etme imkânı veriyor. Bilgiler global endüstrinin büyük bankalar, hukuk firmaları ve muhasebe şirketleri tarafından dünyanın en zengin ve meşhur kişileri adına nasıl yönetildiğini kanıtlar nitelikte. Bunların arasında politikacılardan FIFA hakemlerine, dolandırıcılardan uyuşturucu kartellerine, sosyeteden profesyonel sporculara kadar pek çok kişi var. Suçlamalar ise genelde vergi kaçakçılığı vekara para aklama yönünde. Bunun dışında dünya çapında pek çok politikacının karıştığı rüşvet ve yolsuzluk iddiaları da kanıtlarıyla ortaya saçılmış durumda

.

 

SZ, verileri analiz etmek için daha önce de bu tarz bilgi sızıntılarını analiz edip kamuoyuna sunmuş olan Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu ile ortak çalışmış. Geçtiğimiz 12 ay boyunca, dünyanın 80 ülkesindeki 100 medya kuruluşundan yaklaşık 400 gazeteci belgeleri incelemiş. Çalışan ekipler içerisinde Britanya’dan the Guardian ve BBC, Fransa’dan Le Monde ve Arjantin’den La Nación gibi pek çok ünlü medya kuruluşu var. Peki, ne çıktı sürpriz yumurtadan?

Vladimir Putin: Putin yakın arkadaşı, çocuklarının büyükbabası ve aynı zamanda St. Petersburg Müzik Dairesi artistik direktöru Sergei Roldugin adına kurdurduğu offshore şirketleriyle ve Bank Rossiya‘nin sahibi olan Yuri Kovalchuk’un yardımıyla yaklaşık 2 milyar dolar (yaklaşık 5.62 milyar TL) kaçırmış. Banka, Mossack Foseca aracılığıyla Roldugin adına Virgin Adaları başta olmak üzere pek çok vergi cennetinde şirketler kurmuş. Bu ülkelerdeki gizlilik yasaları, şirketlerin bilgilerinin kimsenin eline geçemeyeceğine emin oluyor. Mossack Foseca kredi aktardıktan sonra da Putin ve çevresindekilerin istediği gibi harcayabileceği vergisiz, takipsiz 2 milyar doları olmuş oluyor. Mesela bu şirketlerden biri, bir kayak merkezine 12 milyon dolar aktarmış, Putin’in genç kızının evlendiği kayak merkezine.

İzlanda başbakanı Sigmundur Davíð Gunnlaugsson: 2007 yılında Tortola Adası’nda eşiyle birlikte Wintris Inc. adlı offshore şirketini kurdurmuş. 2009 yılına kadar şirketin yüzde 50’sine sahip olan Gunnlaugsson, 2009’da hissesini bir dolara eşine satmış. Yine gizlilik kanunları sebebiyle bu şirketin ve paraların varlığı İzlanda halkından gizlenebilmiş. Aynı yıl, İzlanda global kredi krizinden en çok zarar gören ülkelerden biri oldu. Pek çok kurtarma kredisi alınmak zorunda kalındı ve İzlanda kronun değeri oldukça düştü. Gunnlaugsson kriz boyunca yabancı kreditörleri “leş yiyiciler” olarak tanımlayıp halkın sempatisini kazanmayı başardı ama kendisi Wintris sayesinde paralarını kurtardı. Dün geceden beri başbakanın istifası isteniyor ve erken seçim İzlanda’nın birinci gündemi.

Belgelerde geçen bilgilerin henüz çok az bir kısmı açıklanmış durumda. Ancak belgelerin analizinde çalışan medya kuruluşları, skandala karışanların arasında ünlü futbolcu Lionel Messi, Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad, Arjantin Cumhurbaşkanı  Mauricio Macri, Birleşik Krallik Basbakanı David Cameron‘un babası, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping‘in kayınbiraderi, Pakistan Başbakanı Nawaz Sharif‘in çocukları, Ukrayna Devlet Başkanı Petro Poroshenko ve Suudi Kralı Salman bin Abdulaziz olduğunu açıkladı.

Belgelerde Türkiye‘den 101 şirketin, 10 bireysel müşterinin ve 517 hissedarın adı geçiyor.

YORUMLAR

  • 0 Yorum