Uzayda Hayatınızı Kaybetme Durumunda Bedeninizde Neler olur
Turistik amaçlı uzay yolculukları artık yavaş yavaş hayatımızın bir parçası haline geliyor. Ticari uzay şirketi Blue Origin, yörünge altı uçuşlara müşterilerini göndermeye başladı bile.
18 Eylül 2022 - 15:21 - Güncelleme: 19 Eylül 2022 - 10:34
Elon Musk, firması SpaceX ile Mars'ta bir üs kurmayı umuyor. Bu, uzayda yaşamanın nasıl olacağını düşünmeye başlamamız gerektiği anlamına geliyor - ama aynı zamanda orada biri ölürse ne olacak, bunu da düşünmemiz lazım. Biz de bu yazımızda bu konudan bahsediyoruz.
Dünya'da öldükten sonra insan vücudu bir dizi ayrışma aşamasından geçer.
İlk olarak kan akışı durur ve livor mortis olarak bilinen bir süreçle yerçekimi etkisinden dolayı bedende birikmeye başlar. Daha sonra vücut algor mortis evresinde soğur ve kas liflerinde kontrolsüz kalsiyum birikmesi nedeniyle kaslar sertleşir. Bu, rigor mortis evresidir. Daha sonra ise kimyasal reaksiyonları hızlandıran proteinler olan enzimler, hücre duvarlarını parçalayarak hücrenin iç kısımları vücuda yayar.
Aynı zamanda bağırsaklarımızdaki bakteriler açığa çıkar ve tüm vücuda yayılır.
Bu bakteriler yumuşak dokuları yutarken bedeni çürütürler ve saldıkları gazlar bedenin şişmesine neden olur. Kaslar tahrip olduğundan, güçlü kokular yayıldığından ve yumuşak dokular parçalandığından rigor mortis evresi çözülür. Bu ayrışma süreçleri içsel faktörlerdir, ancak sıcaklık, böcek aktivitesi, cesedin gömülü olup olmadığı, ateş veya suyun varlığı da dahil olmak üzere ayrışma sürecini etkileyen dış faktörler de vardır. Çoğu durumda, yumuşak dokular sonunda iskeleti ortaya çıkarana kadar kaybolmaktadır. Bu sert dokular çok daha dayanıklıdır ve binlerce yıl fosil olarak hayatta kalabilir.
Diğer gezegenlerde ve uzayda görülen farklı yerçekimleri kesinlikle livor mortis aşamasını etkileyecektir.
Ayrıca uzay boşluğunda süzülürken yerçekiminin olmaması, kanın birikmeyeceği anlamına da gelir.
Bir uzay giysisi içinde, bedensel işlevlerin durmasının bir sonucu olarak rigor mortis yine de meydana gelir.
Ve bağırsaktaki bakteriler yumuşak dokuları ne olursa olsun yerler. Ancak bu bakterilerin efektif bir şekilde bu işlemi yapabilmesi için fazlaca oksijene ihtiyaçları vardır ve bu nedenle sınırlı hava kaynakları süreci önemli ölçüde yavaşlatır.
Dünya ortamından çok farklı koşullarda ayrışma, dış faktörlerin daha karmaşık olacağı anlamına gelir.
Biz hayattayken kemiklerimiz, hem kan damarları gibi organik maddelerden hem de kristal yapıda inorganik maddelerden oluşan canlı bir maddedir. Normalde organik bileşen ayrışır ve bu nedenle müzelerde gördüğümüz iskeletler çoğunlukla inorganik kalıntılardır. Ancak diğer gezegenlerde bulabileceğimiz çok asidik topraklarda bunun tam tersi olabilir ve inorganik bileşen geride sadece yumuşak dokuları bırakarak yok olabilir.
Yeryüzünde insan kalıntılarının ayrışması, besinlerin böcekler, mikroplar ve hatta bitkiler gibi canlı organizmalar tarafından geri dönüştürüldüğü dengeli bir ekosistemin parçasını oluşturur.
Farklı gezegenlerdeki ortamlar, bedenlerimizi aynı verimli şekilde kullanmak için evrimleşip gelişmemiştir. Mesela Güneş Sistemimizdeki diğer gezegenlerde böcekler ve leş yiyici hayvanlar yoktur. Ancak Mars'ın kuru çöl benzeri koşulları, yumuşak dokuların kuruması ve belki de rüzgarın savurduğu tortunun Dünya'da gördüğümüz şekilde iskeleti aşındırıp zarar vereceği anlamına gelebilir.
Sıcaklık da ayrışmada önemli bir faktördür.
Örneğin Ay'da sıcaklık 120°C ile -170°C arasında değişebilir. Bu nedenle vücutlarımız ısı kaynaklı değişim veya donma hasarı belirtileri gösterebilir. Ancak Dünya'da gördüğümüz tam ayrışma süreci gerçekleşmeyeceğinden, kalıntıların hala insan gibi görünmesi muhtemeldir. Bu durumda biz uzay ortamının 'uzaylısı' olmaktayız. Ölülerimizi yakmanın yüksek enerji gereksinmelerini ya da zorlu koşullarda mezar kazmayı içermeyen yeni bir cenaze pratiği bulmamız gerekecek gibi görünüyor.
Kaynak: https://www.iflscience.com/death-in-s...
YORUMLAR