Güney Koreli teknoloji ve ya­pay zekâ (AI) şirketi Sen­say’ın Kurucusu ve CEO’su Dan Thomson, şiddetli bir beyin sarsıntısı geçirdikten sonra hafıza­nın ve hafızada yer alan bilgilerin aslında ne kadar kırılgan ve uçu­cu olabileceğini fark etti. Bu korku, onda bilinç, bilgi ve koruma konu­sunda derin bir merak uyandırdı. Thomson’ın kişisel bir arayış ola­rak başlattığı bu süreç, onu gerçek­çi yapay zekâ teknolojilerinde “ay­nı kendisi gibi düşünen” AI repli­kaları yaratmaya kadar itti.

Dan Thomson, şimdi kurucusu olduğu Sensay yapay zekâ şirketin­de aynı sizin gibi düşünen, sizin gi­bi tepki veren ve size benzeyen “di­jital ikizinizi” yaratıyor. Her ne ka­dar kulağa bilim kurgu gibi gelse de, kişiliğinizi ve zekânızı otonom bir yapay zekâ ajanı olarak kopyalayan “dijital ikiziniz”, sizin yerinize top­lantılara katılabiliyor, e-postala­rınızı yanıtlıyor ve sevdiklerinizle mesajlaşıyor.

Öldükten sonra sevdiklerinizi teselli ediyor

Ancak dijital ikizinizi yaratmayı isterseniz iş bir süre sonra daha da ürkütücü bir hal alıyor: Öldükten sonra sizmiş gibi davranarak sev­diklerinizi teselli edebiliyor!

Tıpkı insan gibi davranan, ko­nuşan ve hatırlayan, gerçek insan­ların yapay zekâ kopyalarını oluş­turan bu girişim, sadece Kore’de değil, bütün dünyada yükselen bir trend.

Bunlar sadece geliştirilmiş soh­bet robotları veya aldatıcı holog­ramlar değil; gerçek dünya kulla­nım örnekleri ve derin kültürel etkileri olan, insan özünü maki­ne biçiminde yakalamaya yönelik ciddi dijital varlıklar.

Bu konseptin öncülüğünü, ya­kınlarını kaybetmiş ailelerin, kay­dedilmiş anıları ve yüz ifadele­riyle birlikte, ölen sevdiklerinin hiper-gerçekçi AI versiyonlarıy­la konuşmalarına olanak tanıyan Güney Kore'deki “Re;Memory” adlı proje yaptı. Projeyi eleştiren­ler ise bunu “grotesk” (varlıkların absürt özelliklerle yeniden tasvi­riyle dünyaya ait olmayan bir ol­gu haline getirilmesi sanatı) olarak nitelendirdi.

Ancak dijital ikiz çağı hızla yak­laşıyor ve üretilen dijital ikizler­den bazıları şimdiden bizim adı­mıza hareket ediyor.

Sensay’ın CEO’su Thomson, ürettikleri dijital ikizleri “sanal in­sanlar” ya da “karakterler” olarak adlandırıyor. Bu kopya­lar belgeler, videolar, röportajlar, e-pos­talar ve daha fazlası üzerinde eği­tilmiş yapay zekâlar. İşin tuhaf ya­nı bunlar sadece size benzemekle kalmıyor, sizin adınıza hareket de ediyorlar!

Thomson, “Telegram'da saat­lerce benim dijital klonumla etki­leşime giren ve bunun gerçek ben olmadığımı fark etmeyen insanlar oldu” diyor.

Twin Protocol adlı platform, ki­taplarınıza, derslerinize, videola­rınıza, yazılı ve sesli notlarınıza odaklanarak ve bunlardan yola çı­karak tonunuzu, stilinizi, diksiyo­nunuzu ve niyetinizi yakalayan son derece kişiselleştirilmiş bir AI iki­zi ortaya çıkarıyor. Sonuç olarak, sadece adınızın yazılı olduğu bir sohbet robotu değil, sizin bilginizle ve sesinizle yanıt veren etkileşim­li bir versiyonunuz ortaya çıkıyor.

Sizden sonra klonunuz ne olacak?

İşin bir diğer tuhaf yanı da bu dijital kopyaların size benzemek için aldıkları eğitim bittikten son­ra da büyümeye ve gelişmeye de­vam edebilmesi. Düşünün bir ke­re, dijital klonunuz siz öldükten sonra da gelişirse, o hala siz mi olursunuz?

Ya da diyelim ki dijital ikiziniz siz öldükten sonra kötü yola saptı, kriminal aktivitelere girişti ya da sağa- sola küfürler savuran kötü ve kaba birine dönüştü, bunun hukuki sorumlusu kim olacak?

İster inanın ister inanmayın, bu teknoloji şu anda gerçek dünya­da kullanılıyor. Liderler ve yöneti­ciler, yıllarca süren halka açık ko­nuşmalarını, makalelerini, sosyal medya gönderilerini ve röportajla­rını kullanarak dijital kopyalarını oluşturuyor.

Tüm dünyada “dijital ikiz hare­keti” hızlanırken, bu teknoloji fel­sefi soruları da beraberinde geti­riyor: Dijital ikiziniz siz öldükten sonra da yaşamaya devam etmeli mi? Dijital ikizinizin işlediği suç­lardan siz mi sorumlu olacaksı­nız? Ya da dijital klonunuz sizin yerinize sevdiklerinizle sohbet et­meli mi yoksa sadece eposta kutu­nuzu düzenleme hakkına mı sa­hip olmalı?

Sonsuz olasılıkların olduğu bu çağda, artık şurası kesin: Yapay zekâ denen dijital varlık konuşu­yor, hareket ediyor, öğreniyor, tak­lit ediyor. Ve çok yakın bir gelecek­te her alanda yerimize geçip hepi­mizi geride bırakabilirler.
İPEK YEZDANİ
Dünya gazetesi

İpek YEZDANİSINIRÖTESİ[email protected]