İstanbul, bir su medeniyeti!

Bu hafta yaklaşık 1600 yıllık geçmişiyle İstanbul’un tarihi yarımada içinde bulunan en eski su yapılarından biri olan Şerefiye Sarnıcı’na gittim. Geçen yıl burada bir 360° Projection Mapping gösterisi izlemiştim. Sütun sütun sarnıcın oluşum sürecine tanıklık etmenizi sağlayan, İstanbul’un su yollarının izini sürerek Bizans’tan Osmanlı’ya ve ana yurdu dört baştan saran çelik ağlarla oluşan Cumhuriyet dönemine bir yolculuğa çıkaran gösteri için 29 adet 10.000 ansi lümenli projeksiyon cihazını truss sistemi ile yerleştirip tarihi dokuya dokunmadan 360°’lik dev bir ekran oluşturulmuştu.

Şerefiye Sarnıcı’na böyle bir sistem kurmak zordu, çünkü mekan yüzde 100 nem oranına sahip. Tarihi doku üzerine müdahalede bulunmamak için elektrik işlerine ait altyapı kablolama montajının tamamı yapıya sonradan eklenen yürüme yolu altında çözümlenerek sarnıç içerisinde inşa edilen sistem odasına entegre edilmiş. Nem alıcı cihazlarla odanın nemini kalibre ederek server sistemlerine zarar vermesini engellemişler.

Biraz sarnıcın tarihine bakalım. Adını Osmanlı döneminde bulunduğu mahalleden almış Şerefiye Sarnıcı. Üzerine 1800’lerin sonu, 1900’lerin başında yapıldığı düşünülen ve 1912’de İstanbul Şehremaneti Binası olarak kullanılan Arif Paşa Konağı inşa edilmiş. Bu bina 1930 - 1984 tarihleri arasında İstanbul Belediye Hizmet Binası, ardından Eminönü Belediye Binası olarak hizmet vermiş. 2010’da İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından, Eminönü Belediyesi binasının ek kısımlarının yıkımı gerçekleştirilmiş, tarihi yapıya zarar vermeden binanın altında kalan, yakın zamana kadar pek bilinmeyen Şerefiye Sarnıcı ortaya çıkarılmış.

Geçen yıl gösteriyi soluksuz izleyince bir yazı yazmıştım. Bu yıl yenisinin geldiğini söylediklerinde uçarak gittim.

Geçen yılki filmin kat kat üstüne çıkan bir eserle tanıştım. Her şeyin nasıl suyla başladığını, önce doğaya sonra insana nasıl hayat verdiğini, medeniyetin inşa edilmesinde suyun önemini anlayacaksınız bu filmde.

“Bizans’la doğan, Osmanlı’yla yoğrulan, Cumhuriyet ile birlikte gerçek kimliğine kavuşan İstanbul bizim tarihimizin, uygarlığımızın önemi özetidir” sözünü bu filmi izlerken içselleştireceksiniz…

Şerefiye Sarnıcı’nın işletmecisi İstanbul Büyükşehir Belediyesi iştiraklerinden Kültür AŞ, proje ortağı ise TUCE Investment... Her ikisini de yürekten kutlarım. Yerin altında etkileyici bir dünya yaratmışlar. Atatürk’ün size en derinden bakan gözleriyle böyle bir mekanda karşılaşmanız da müthiş bir duygu.

Siz değerli okurlarıma; tarihe yolculuk yapacağınız; ‘anlatılmaz, yaşanır’ dedikleri türden bu eşsiz deneyimi öneririm.
İPEK ÖZBEY
HALKTV.COM.TR